โรคเบาหวานขึ้นจอตา เป็นภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวานซึ่งเป็นโรคของความผิดปกติของฮอร์โมนอินซูลิน ซึ่งความผิดปกตินั้นทำให้ผนังหลอดเลือดเสื่อม ส่งผลให้หลอดเลือดรั่วซึม บวม หรืออุดตัน มีผลกระทบต่ออวัยวะต่างๆ รวมถึงจอประสาทตา เช่น หลอดเลือดในจอตาเกิดการอุดตัน รั่วซึม ทำให้จอตาขาดเลือด เกิดการสร้างใหม่ของหลอดเลือดฝอยที่ผิดปกติ ซึ่งอาจนำไปสู่การเสียหายของจอประสาทตาและสูญเสียการมองเห็นได้ในที่สุด

• ระยะเวลาที่เป็นโรคเบาหวาน
• การควบคุมระดับน้ำตาในเลือด
• โรคประจำตัวอย่างความดันโลหิตสูง และไขมันในเลือดสูง
• ภาวะเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์
• การสูบบุหรี่

ระยะเริ่มต้น(Nonproliferative Diabetic Retinopathy: NPDR) : ยังไม่มีเส้นเลือดงอกใหม่

เส้นเลือดในจอตาเริ่มโป่งพอง รั่วซึม ทำให้มีของเหลวอย่างเลือดและไขมันรั่วซึมออกมาจากหลอดเลือดฝอยที่แตก อาจส่งผลให้จอตาบวมกระทบกับการมองเห็น และหากจุดรับภาพชัดหรือจอตาขาดเลือดอาจทำให้สูญเสียการมองเห็นได้

ระยะที่มีการสร้างหลอดเลือดใหม่(Proliferative Diabetic Retinopathy: PDR)

เมื่อหลอดเลือดในจอตาอุดตันและขาดเลือดเป็นเวลานาน จนมีการสร้างหลอดเลือดฝอยขึ้นมาใหม่เพื่อทดแทน ซึ่งหลอดเลือดที่สร้างใหม่จะมีความเปราะบางไม่แข็งแรงแตกง่าย ทำให้เลือดออกในวุ้นตา และเกิดการดึงรั้งจอประสาทตาทำให้การมองเห็นแย่ลงอย่างชัดเจน และอาจทำให้สูญเสียการมองเห็นอย่างถาวร

อาการที่ผู้ป่วยพบเมื่อเบาหวานขึ้นตา

• ค่าสายตาไม่คงที่ ในช่วงที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูงอาจทำให้ตามัวได้
• เห็นจุดดำหรือเส้นลอยในตา
• มีจุดเหมือนรอยเปื้อนมืดๆบดบังลานสายตาบางส่วน
• เห็นภาพบิดเบี้ยว
• แยกสีได้ยากขึ้น
• อาจสูญเสียการมองเห็นได้

**ช่วงระยะแรกผู้ที่เป็นเบาหวานจะยังไม่ค่อยมีอาการทางตา หรือมีเพียงเล็กน้อยจนไม่ทันสังเกต ทำให้ผู้ป่วยไม่รู้ตัวหรืออาจละเลยการตรวจสุขภาพตาไป

มุมมองภาพของผู้ที่เป็นเบาหวานขึ้นจอตา

(อาการมาก-น้อยขึ้นอยู่กับระยะเวลาและความรุนแรงของโรค)

จะมุ่งเน้นไปทางลดปัจจัยเสี่ยงต่างๆ

• ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และความดันโลหิต
• งดบุหรี่ และเครื่องดื่มแอลกอฮอร์
• ไปตรวจสุขภาพดวงตาตามนัดทุกครั้ง ถึงแม้จะไม่มีอาการใดๆก็ตาม
• หมั่นสังเกตอาการต่างๆ เช่น ตาพร่ามัวลง เห็นจุดดำลอยไปมา หรือเห็นเหมือนแสงแฟรชวาบในดวงตา ควรรีบไปพบแพทย์

• การรักษาด้วยเลเซอร์: ใช้เลเซอร์เพื่อปิดหลอดเลือดที่รั่วหรือสร้างหลอดเลือดใหม่
• การฉีดยาเข้าวุ้นตา: ฉีดยาเพื่อลดการบวมของจอประสาทตา
• การผ่าตัดวุ้นตา: ในกรณีที่รุนแรง อาจต้องผ่าตัดเพื่อเอาเลือดหรือเนื้อเยื่อที่ผิดปกติออกจากวุ้นตา

**ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน ควรได้รับการตรวจตาโดยการขยายม่านตาอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง แม้จะมีหรือไม่มีอาการทางตาก็ตาม