จอประสาทตาเสื่อม (Age-Related Macular Degeneration: AMD)

โรคจอประสาทตาเสื่อม หรือ Age Related Macular Degeneration (AMD) เกิดจากการสะสมของเสียในชั้นของจอประสาทตาทำให้จอประสาทตาเสื่อม ส่งผลให้ผู้ป่วยค่อยๆ เห็นภาพบิดเบี้ยว และค่อยๆสูญเสียการมองเห็นภาพตรงกลาง หากไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้สูญเสียการมองเห็นอย่างถาวร

จอประสาทตาอยู่บริเวณลูกตาส่วนหลัง ทำหน้าที่ในการรับแสง และแปลงเป็นสัญญาณประสาทส่งไปยังสมอง

ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคจอประสาทตาเสื่อม

• อายุ 50 ปีขึ้นไป
• ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคจอประสาทตาเสื่อม
• การสูบบุหรี่
• โรคเบาหวาน
• ผู้ที่มีความดันโลหิตและระดับไขมันในเลือดสูง
• ได้รับรังสีอัลตร้าไวโอเลต(UV)เป็นประจำ
• สายตาสั้นมาก

สัญญาณเตือนโรคจอประสาทตาเสื่อม

• เห็นภาพพร่ามัว
• เห็นภาพบิดเบี้ยว
• เห็นจุดดำตรงกลางภาพ
• ลำบากในการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การขับรถ หรือการจดจำใบหน้าคน
• เห็นสีผิดเพี้ยนไป
• สู้แสงได้น้อยลง

ประเภทของจอประสาทตาเสื่อม

1.จอประสาทตาเสื่อมแบบแห้ง หรือ Dry-AMD

มีการสะสมของของเสียในชั้นของจอประสาทตา ทำให้จอตาเสื่อม และบางลง ทำให้การมองเห็นค่อยๆพร่ามัว และบิดเบี้ยวจอประสาทตาเสื่อมประเภทนี้พบได้ 85-90% ของผู้ป่วยจอประสาทตาเสื่อมทั้งหมด การดำเนินไปของโรคเป็นแบบค่อยเป็นค่อยไป

การรักษา

ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการรักษาให้หายขาด แต่จะเน้นไปในทางลดปัจจัยและชะลอการดำเนินไปของโรค ดังนี้

• ควบคุมความดันโลหิตและระดับไขมันในเลือด
• ควบคุมน้ำหนัก
• หลีกเลี่ยวอาหารที่มีคอลเลสเตอรอลสูง
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์อย่างผัก ผลไม้ เนื้อปลา
• งดการสูบบุหรี่
• สวมแว่นที่ได้มาตรฐานสามารถกันแสงอัลตร้าไวโอเลต(UV)ได้

2.จอประสาทตาเสื่อมแบบเปียก หรือ Wet-AMD

มักเกิดหลังจากจอประสาทตาแบบแห้ง เมื่อชั้นในจอประสาทตามีของเสียสะสมมากๆ จะทำให้จอประสาทตาขาดเลือดร่างกายจึงพยายามสร้างหลอดเลือดขึ้นมาใหม่ ซึ่งหลอดเลือดใหม่ที่สร้าง มีความบาง เปราะ แตกง่าย หากหลอดเลือดแตกจะทำให้มีเลือดคั่งอยู่ใต้จอประสาทตา ทำให้จอประสาทตาบวม การมองเห็นพร่ามัวลงอย่างรวดเร็วและอาจทำให้สูญเสียการมองเห็นได้ เพราะเซลล์รับภาพบนจอประสาทตาตาย

การรักษา

• เลเซอร์

- Laser Photocoagulation เป็นการยิงเลเซอร์หลอดเลือดฝอยที่มีความผิดปกติ เพื่อไม่ให้เลือดไหล ผลข้างเคียง อาจทำให้พื้นที่รอบข้างที่ถูกฉายเลเซอร์ถูกทำลายไปด้วย วิธีนี้จึงเหมาะสมกับผู้ที่รอยโรคห่างจากจุดรับชัด

- Photodynamic Therapy (PDT) เป็นการยิงเลเซอร์ร่วมกับการใช้ยา โดยใช้วิธีการฉีดยาเข้าร่างกาย ให้ยาไปจับกับผนังหลอดเลือดที่ผิดปกติ และใช้เลเซอร์ฉายพลังงานต่ำเพื่อกระตุ้นให้ยาทำงาน ตัวยาจะไปช่วยอุดการแตก รั่วซึมของเส้นเลือด วิธีนี้จะทำลายจอประสาทตารอบข้างน้อยกว่าวิธี Laser Photocoagulation และคงระดับการมองเห็นได้มากกว่า แต่อาจผลข้างเคียงอย่างปวดตามร่างกายบางส่วน เช่น ปวดหลัง

• ฉีดยา Anti - VEGF หรือ Anti - Vascular Endothelial Growth Factor เป็นวิธีที่ได้รับความนิยม โดยตัวยาที่จะเข้าไปจับกับเส้นเลือดที่ผิดปกติโดยตรง ทำให้เส้นเลือดงอกใหม่ฝ่อไป แต่ในช่วงแรกอาจต้องฉีดยา 3 ครั้ง/เดือน และอาจค่อยๆลดลงได้ตามความรุนแรงของโรค
• การผ่าตัด เพื่อเจาะระบายเลือดที่คั่งที่วุ้นในตา หรือใต้จอประสาทตา อาจทำร่วมกับการฉีดยาละลายลิ่มเลือด หรือยาต้านการเจริญเติบโตของเส้นเลือดเข้าวุ้นในตา

**ทั้งนี้วิธีการรักษาในผู้ป่วยแต่ละคนอาจแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์